13 ปีวันยุติโทษประหารชีวิตสากล: รณรงค์ยุติโทษประหารชีวิตในไทยผ่านเลนส์ภาพยนตร์ "เพชฌฆาต"

13 ปีวันยุติโทษประหารชีวิตสากล: รณรงค์ยุติโทษประหารชีวิตในไทยผ่านเลนส์ภาพยนตร์ "เพชฌฆาต"

“การประหารชีวิตไม่ได้ยับยั้งอาชญากรรมที่รุนแรง หรือทำให้สังคมปลอดภัยขึ้น แต่ยังส่งผลกระทบที่เลวร้ายต่อสังคม การที่รัฐอนุญาตให้มีการประหารบุคคลแสดงถึงการสนับสนุนต่อการใช้กำลังและการส่งเสริมวงจรการใช้ความรุนแรง” -แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล-

นับเป็นปีที่ 13 แล้วที่มีการกำหนดให้วันที่ 10 ตุลาคมเป็นวันยุติโทษประหารชีวิตยุโรปและสากล โดยมีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความเข้าใจในประเด็นโทษประหารชีวิต ซึ่งเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน สิทธิการมีชีวิต เป็นการทรมานร่างกายและจิตใจต่อบุคคลที่เกี่ยวข้อง

ศูนย์วิจัยและพัฒนากฎหมาย คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ร่วมกับแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย จัดฉายภาพยนตร์ไทยเรื่อง "เพชฌฆาต" ขึ้น เพื่อถ่ายทอดประเด็น "การใช้โทษประหารชีวิต" และ “กระบวนการยุติธรรม” ผ่านภาพยนตร์ ซึ่งกิจกรรมเดียวกันนี้ได้จัดไปแล้วที่กรุงเทพเมื่อวันที่ 9 ตุลาคม 2558 โดยแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย ร่วมกับคณะผู้แทนสหภาพยุโรปประจำประเทศไทย และสถานทูตฝรั่งเศส ทั้งนี้มีผู้สนใจจำนวนมากในจังหวัดเชียงใหม่จึงได้จัดกิจกรรมนี้ขึ้นอีกครั้ง

นอกจากการฉายภาพยนตร์แล้ว ยังมีการนำเสนอนิทรรศการภาพ Death is Not Justice ผลงานศิลปะฝีมือนักออกแบบนานาชาติที่จัดแสดงมาแล้วทั่วโลกเพื่อร่วมกันส่งสารว่า "โทษประหารชีวิตไม่ใช่ความยุติธรรม ฉันไม่ต้องการให้มีการประหารในนามของฉัน ในประเทศของฉัน และในโลกของเรา" และมีการเสวนาพูดคุยแลกเปลี่ยนมุมมองเกี่ยวกับโทษประหารชีวิตหลังการฉายภาพยนตร์จากนักแสดงนำและนักวิชาการ ถือเป็นจุดเริ่มต้นเล็กๆ ที่เชิญชวนให้เกิดการถกเถียงในสังคมและคิดทบทวนในประเด็นที่มีความละเอียดอ่อนนี้ เพื่อเปิดมุมมองที่หลากหลายในการนำไปสู่การเคารพและปกป้องสิทธิมนุษยชนอย่างแท้จริง

นายชำนาญ จันทร์เรือง ประธานแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย ระบุว่าจากงานวิจัย งานวิชาการ สถิติ และทางอาชญาวิทยาชี้ว่าการลงโทษประหารชีวิตไม่มีนัยสำคัญ ไม่ได้ส่งผลต่อการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของคดีอาชญากรรม การพรากชีวิต การลงโทษด้วยการประหารชีวิตเป็นโทษที่รุนแรงเกินไปสำหรับมนุษย์ด้วยกัน ซึ่งการรณรงค์ยกเลิกโทษประหารชีวิตไม่ได้บอกว่าผู้กระทำความผิดเหล่านั้นไม่ได้ทำผิด และไม่ได้ยกโทษให้กับพวกเขา แต่เรียกร้องการเปลี่ยนแปลงวิธีการในการลงโทษผู้กระทำความผิด ที่ไม่ใช่การประหารชีวิต โดยอาจจะตัดสินลงโทษจำคุกลอดชีวิตแทน อย่างน้อยก็ยังมีโอกาสกลับตัว พัฒนาคุณภาพชีวิต และมีโอกาสกลับคืนสู่สังคมได้

“แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล เรียกร้องรัฐบาลไทยให้ดำเนินการตามเจตจำนงที่ระบุไว้ในแผนแม่บทสิทธิมนุษยชนแห่งชาติฉบับที่สามสำหรับปีพ.ศ. 2557-2561 กำหนดถึงการยกเลิกโทษประหารชีวิตไว้ด้วยและขอประกาศพักใช้โทษประหารชีวิตชั่วคราวอย่างเป็นทางการรวมทั้งให้สัตยาบันรับรองพิธีสารเลือกรับฉบับที่สองของกติกา ICCPR ด้วย”

ภาพยนตร์เรื่อง "เพชฌฆาต" ออกฉายครั้งแรกเมื่อปี 2557 ภายใต้การกำกับของทอม วอลเลอร์ ซึ่งสามารถคว้ารางวัลจากเทศกาลภาพยนตร์เวิล์ดพรีเมียร์ 2558 โดยภาพยนตร์สะท้อนชีวิตของ "เชาวเรศน์ จารุบุณย์" เพชฌฆาตแห่งคุกบางขวาง หรือที่รู้จักกันดีในนาม "คุกเสือใหญ่” จากชีวิตที่ผกผันของนักดนตรีหนุ่มผู้หลงใหลในเพลงร็อคแอนด์โรล แล้วเปลี่ยนเส้นทางชีวิตของตนเองสู่การเป็นมือประหารเพื่อความมั่นคงของครอบครัวที่เขารัก ตลอดระยะเวลา 19 ปี เขาประหารชีวิตนักโทษด้วยวิธีการยิงเป้าไปทั้งสิ้น 55 ราย จนกระทั่งปี 2546 มีการแก้ไขประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ 16) พ.ศ.2546 มาตรา 19 เปลี่ยนการประหารชีวิตจากการยิงเป้ามาเป็นฉีดยาหรือสารพิษให้ตาย โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 19 ตุลาคม 2546 เขาจึงกลายเป็นเพชฌฆาตคนสุดท้ายของเมืองไทย

ประมวลภาพกิจกรรม http://on.fb.me/1Tg3x7d